راه های ارزشگذاری استارتاپ ها چیست
اهمیت ارزش گذاری استارتاپ
گفته می‌شود که ارزش گذاری استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای مختلف بیشتر علم است تا هنر. این مسئله درباره‌ی استارتاپ‌ها بیشتر هم می‌شود زیرا داده‌های در دسترس برای بررسی اوضاع بسیار محدودتر است. به زبان ساده ارزش استارتاپ شما به میزانی است که یک نفر حاضر به سرمایه‌گذاری روی آن باشد و هنر در اینجا به معنای این است که ارزش گذاری شما و سرمایه‌گذار با هم یکسان باشد. یعنی ارزش گذاری به گونه‌ای باشد که هم شما راضی باشید و هم سرمایه‌گذار به انتظارات موردنظرش دست بیابد.
نزدیک شدن به سرمایه گذاران با پیشبینیهای مالی
برآورد و تخمین درآمد استارتاپ‌ها کار ساده‌ای نیست اما برای جلب نظر سرمایهگذاران لازم است چشم‌اندازی از آینده در اختیار آنان قرار بدهید. خودتان را به‌جای سرمایهگذاران بگذارید. باید طوری آنها را جلب کنید که از میان تعداد بی‌شماری از استارتاپ‌های مختلفی که قد علم کرده‌اند، شما را انتخاب کنند. سرمایهگذاران به‌دنبال بازگشت ۱۰ برابری سرمایه‌ی خود هستند. پس برنامه‌ی ۵ سال آتی شما باید تضمینی برای بازگشت این سرمایه ارائه بدهد.
از اهمیت تحقیقات غافل نشوید
شما میتوانید با بررسی سایر استارتاپ‌های مشابه در صنعت و ناحیه‌ی جغرافیایی‌تان، در همان مراحل اولیه به ارزش گذاری استارتاپ بپردازید. این حرکت به شما ایده و درکی از ظرفیت بالقوه‌تان در بازار می‌دهد. مثلا شاید شما به ظرفیت چندین میلیون دلاری ارزش استارتاپ خود پی ببرید اما برای توجیه سرمایهگذاران برای هم‌نظر شدن با شما کمی تلاش لازم است. برای دفاع از ارزشی که پیش‌بینی می‌کنید، باید به سراغ موارد قابل مقایسه با مثال‌های عینی بروید.
برای اینکه از وضعیت فروش سایر کسب‌کارها مطلع بشوید، میتوانید از پایگاه‌هایی که اطلاعات صنایع و کسب‌‌وکارها را در اختیار می‌گذارند، بهره ببرید. مثلا بیزبای‌سل (bizbysell) یا بیزبای‌کوئست (bizbyquest) از نمونه‌های خارجی این پایگاه‌های اطلاعاتی هستند. حسابداران و وکلا نیز گزینه‌‌های مناسبی برای مقایسه‌ی کسب‌‌وکار شما با سایر استارتاپ‌های مشابه هستند. اما برای مشاوره باید با افراد هر دو گروه صحبت کنید، زیرا دسته‌ی اول تمایل به ارزش گذاری بیش از حدِ واقعی و دسته‌ی دوم تمایل به ارزش گذاری کمتر از رقم واقعی دارند.
از مشاور مالی کمک بگیرید
گاهی اوقات برآورد ارقام و اعداد و مطالعه و بررسی آمارها برای ارزش گذاری استارتاپ از عهده‌ی شما خارج است. در این مواقع حتما باید با مشاوران مالی خبره صحبت و هم‌فکری کنید. حضور مشاوران می‌تواند در بررسی معاملات مختلف در زمینه‌های گوناگون ادغامات و اکتسابات در بازاری که فعالیت می‌کنید، کمک کند.
ارزشگذاری استارتاپ برای شما و سرمایه گذار ضروری است
قبل از اینکه با سرمایهگذاران وارد بحث و معامله بشوید، باید به‌خوبی به ارزشی که ارائه خواهید داد، واقف باشید. حمایت از شما تنها در صورتی ممکن است که بدانید چگونه منجر به افزایش سرمایه خواهید شد.
عرضه و تقاضا
عرضه و تقاضا یکی از اصول اولیه در بحث اقتصاد است. همان‌طور که از نامش پیداست، هرقدر میزان عرضه کمتر باشد، تقاضا بالاتر می‌رود. برای مثال، اگر حیطه‌ی فعالیت استارتاپ شما به ایده‌ای در فناوریِ تازه اختراع‌شده‌ای می‌پردازد، میتوانید سرمایهگذاران مشتاقی را که در این زمینه با هم رقابت می‌کنند، جذب کنید.
بیشتر استارتاپ‌ها با استقبال رقبای سرمایه‌گذار روبه‌رو نیستند. حتی اگر سرمایهگذاران گوناگون برای همکاری با شما سرودست نمی‌شکنند، باید طوری کار خود را جلوه بدهید که سرمایه‌گذار موردنظرتان احساس نکند تنها فردی است که خواهان همکاری با شماست. باید از قانون عرضه و تقاضا کمک بگیرید و کم‌یاب بودن و نوظهور بودن خود را در ذهن دیگران تداعی کنید.
ارزش شما چقدر است
ارزش شما را بازار مشخص میکند
ارزشی که شما برای استارتاپ خود در نظر دارید، با ارزشی که سرمایه‌گذار می‌گوید احتمالا متفاوت است. مثلا شاید شما براساس دارایی‌های جاری و قابل وصول خود رقم ۵ میلیون دلار را در نظر می‌گیرید اما این رقم از نگاه سرمایه‌گذار ۱ میلیون دلار است. اگر نتوانید سرمایه را با ارزش بیشتری افزایش بدهید، مجبور خواهید بود به رقمی که بازار به شما دیکته میکند، راضی بشوید.
اگر سرمایهگذاران شما اعضای خانواده و دوستان‌تان باشند، اوضاع بهتری خواهید داشت. مثلا پدر یا هم‌اتاقی سابق‌تان به‌ازای هر سهم ۲۰ دلار به شما می‌دهند، اما سرمایهگذاران حرفه‌ای حتی در صورت رشد نیز چنین مبلغی به شما نمی‌دهند.
میتوانید ارزش بازار را تحت تاثیر قرار بدهید
شاید این مورد با مورد قبلی کمی در تناقض به‌نظر برسد، اما واقعیت این است که شما میتوانید ارزشی را که بازار به شما داده است تحت‌تأثیر قرار بدهید. اگر سرمایهگذاران فکر می‌کنند که ارزش سرمایه گذاری بر استارتاپ شما به‌جای ۵ میلیون دلاری که در نظر دارید، ۱ میلیون دلار است باید فکری برای این موضوع بکنید و این دیدگاه را تغییر بدهید.
شما در ابتدای راه هستید و طبیعتا سابقه‌ی عملکردی برای ارائه ندارید، پس باید به کمک مقایسه موارد قابل قیاس با همتایان خود و اطلاعات موجود در بازار توجیه مناسبی برای سرمایهگذاران پیدا کنید و رقمی را که بازار به شما القا کرده است تحت‌تأثیر قرار بدهید.
چشم انداز مشخص کنید
هرقدر میزان وضوح شما در بیان چگونگی استفاده و لزوم سرمایه برای سرمایهگذاران بیشتر باشد، راحت‌تر آنها را متقاعد به همکاری خواهید کرد. باید مشخص کنید که استارتاپ شما ظرفیت ایجاد درآمد و رشد بالایی دارد یا به شکل متعادل‌تری در پی پیشبرد آن هستید. یکی از راه‌هایی که به کمک آن میتوانید خود را به سرمایهگذاران اثبات کنید، آزمودن ایده‌هایتان است.
با آزمایش ایده‌ی خود به سرمایهگذاران نشان می‌دهید که چیزی برای ابراز و ارائه به صنعت دارید که می‌تواند نتایج مناسب و خوبی به همراه داشته باشد. بدیهی است که همه‌ی سرمایهگذاران با قرار دادن سرمایه خود در اختیار شما خواهان کسب نتیجه، سود و بازگشت سرمایه هستند.
پیشاپیش برنامه‌ی کاری و طرحی را که در سر دارید با سرمایهگذاران مطرح کنید. فرقی نمی‌کند که برنامه و طرح بلندبالایی دارید که تا آخر بر آن پایدار می‌مانید یا معتقد به آزمودن فرصت‌های مختلف هستید، در هر صورت باید سرمایهگذاران را از ذهنیت خود آگاه کنید.
دارایی‌هایتان در سرمایه‌گذاری نظیر تیم‌تان، شاخص‌های مختلفی مانند KPI و … را با رقبا مقایسه کنید. مطالعه‌ی بازار را فراموش نکنید و اوضاع رقابتی بازار را بشناسید و بررسی کنید. یادتان باشد که ارزش گذاری استارتاپ باید واقع‌بینانه صورت بگیرد. شما نمی‌توانید با ارزش گذاری بالا به‌خوبی در مسیر خود قدم بردارید و برای رسیدن به انتظارات کاذبی که در زمینه‌ی رشد و … ایجاد کرده‌اید شکست خواهید خورد.
