سیوان به عنوان یک اَبَرشتابدهنده، هر روز از طرف آدم ها و شرکت های متفاوت، تماس های تلفنی یا ایمیل های فراوانی دریافت می کند که می گویند ایده باحال و بی نظیری دارند که سودآوری بسیار بالایی دارد و می تواند منجر به یک انقلاب عظیم در یک زمینه خاص شود!
این ایده ها که خیلی وقتها با ترس و لرز از لو رفتن و دزدیده شدن بیان می شوند، بیشتر اوقات، فقط تصویر یک آرزوی قشنگ است. یا در بهترین حالت، یک امکانِ فضایی که در جهانی دیگر و با مناسباتی دیگر شاید، احتمالا شاید، قابلیت اجرایی شدن داشته باشد.
در مواردی اندک، ایده ای است که به محصول اولیه هم رسیده اما معطل قدم هایی است که باید به سرعت و با استقامت و در جهتی مشخص برداشته شود که وابسته به هزار شرایط دیگر است.
بنابراین تصمیم گرفتیم اینجا به شکلی منظم و پیوسته از قدم هایی حرف بزنیم که شما برای تبدیل شدن به استارتاپ باید بردارید.
اولین آن، ایده است. ایده چیست؟ چه طور بفهمیم چیزی که دو سال مغز ما را جویده،یک ایده بی نظیر است یا خیالپردازی های دور و دراز یک موجودی که دوست ندارد پایش روی زمین سفت باشد و سخت کار کند و کارِ سخت بکند؟
در این سلسله مقالات از نوشته های آقای علی جاهدی استفاده می کنیم که به شکلی کامل و جامع، تمام قدم ها را توضیح داده اند و در زمینه شتابدهی و کسب و کار، سالهای سال فعالیت کرده اند. امیدواریم به کارتان بیاید و ایده های درخشانی در ذهن و قلبتان روشن کند.
ایده چیست؟ آیا ایده به تنهایی کافیست؟
روش و راه پیشنهادی ما برای حل مسائل ایده خوانده می شوند. چنانچه راه حل ما برای حل کردن مسائل، در قالب راه اندازی یک کسب و کار باشد آن ایده، را ایده کسب و کار می نامیم. برخی فکر میکنند عنوان ایده تنها به راه حل های خلاقانه و نوآورانه گفته می شود که این طور نیست! به عبارت دیگر یک ایده کسب و کار، راه حل پیشنهادی ما در قالب یک کسب و کار برای پوشش نیاز یا خلا موجود در بازار است و البته خلاقانه و نوآورانه بودن ایده یکی از پارامترهای اصلی موفقیت یا عدم موفقیت آن ایده کسب و کاری است.
________________________________________
وقتی راه‌حلی داشته باشیم و بتوانیم با تشکیل یک کسب و کار و با استفاده از منابع، مهارت ها و نقاط قوت خود، مشکل مهمی که دیگران دارند را رفع نماییم، ایده کسب وکاری شکل گرفته است.
________________________________________
اگر کسب‌وکارهای دانش بنیان یا موفق را از لحظه‌ای که شروع به کار کرده‌اند را موردبررسی قرار دهید به یک نقطه شباهت میان آنها می‌رسید. همه‌ی آنها یک مشکل یا مساله را هدف گرفته و دارای یک ایده یا مدل کسب و کار اختصاصی بوده و تلاش کرده‌اند تا با اراده‌ای قوی، ایده‌ی خود را دنبال کنند و آن را عملی سازند.
بنیانگذاران استارتاپ ها تلاش میکنند به واسطه قدرت تشخیص فرصت خود، مسائل موجود در جامعه را دیده و به واسطه خلاقیت به ایده‌های جدیدی برسند تا درنهایت بتوانند یک محصول خاص را به بازار عرضه کنند. به همین دلیل تمام محصولات یا خدمات که در اطراف خود مشاهده می‌کنید در ابتدا به شکل یک ایده بوده و سپس با عبور از مراحل مختلف توانسته‌اند به سرانجام برسند.
به عبارت دیگر همانطور که قبلا اشاره کردم اولین گام برای شروع طراحی و راه اندازی یک کسب و کار، ایده‌ای است که با تشخیص یک فرصت مناسب به آن رسیده‌ایم. جالب است بدانیم خلاقیت و ایده‌پردازی یک مهارت ذاتی نیست که نتوان آن را فراگرفت، بلکه نکته مهم آن است که میتوانیم آموزش ببینیم که به چه شکل فرایند خلاقیت را طی کنیم، انسان خلاقی باشیم و بتوانیم خلاقیت خود را برای شروع یک کسب‌وکار به کار گیریم. و میتوانیم یاد بگیریم که چه طور ایده‌های متعدد بزرگی خلق کنیم و چه طور از بین این ایده‌های مختلف، مناسب‌ترین ایده را برای شروع انتخاب کنیم.
________________________________________
خلاقیت و ایده پردازی یک مهارت ذاتی نیست که نتوان آن را فرا گرفت!
________________________________________
آیا مهارت خلاقیت و ایده‌پردازی تنها برای آغاز راه اندازی کسب و کار لازم است؟
خیر. کاربرد و اهمیت خلاقیت و ایده‌پردازی تنها در مراحل آغاز کسب‌وکار نیست. میتوانیم در تمامی مراحل راه‌اندازی کسب‌وکار از خلاقیت خود استفاده کنیم. یک کسب و کار در مسیر ایجاد و رشد و موفقیت با چالش ها و موقعیت های مختلفی مواجه می شود که عبور از تک تک آنها و حل آن مسائل با خلاقیت و ایده پردازی بسیار بهتر خواهد بود. میتوانیم در فروش محصولات، مدل طراحی وب‌سایت، نحوه جذب مشتریان، مدل تبلیغات و جذب پرسنل و … از ایده‌های خاص خود استفاده کنیم و شیوه‌های جدیدی خلق کنیم که درنهایت باعث خلق مزیت رقابتی و افزایش تعداد مشتریان کسب‌وکارمان خواهد شد.
به عبارت دیگر خلاقیت فقط مربوط به زمانی نیست که بخواهیم چیزهای جدیدی خلق کنیم. بلکه میتوانیم برای حل مسائل و مشکلات یک کسب‌وکار هم از خلاقیت و ایده‌های خود استفاده کنیم و راه‌حل‌های جدیدی به‌وجود آوریم. مثلاً جذب همکار و پرسنل برای کسب و کار یکی از اقدامات بسیار دشوار و حساس است که میتوانیم به روش کم هزینه و کارآمد اختصاصی خود و متفاوت از سایرین به این امر بپردازیم مثلا تعامل با دانشگاه ها یا شرکت هایی که نیروی کارآموز توانمند شده به ما معرفی میکنند (همچون پلتفرم توانمندسازی منابع انسانی رشدانا) . یا برای تأمین سرمایه مورد نیاز برای شروع کسب و کار که یک مساله اساسی است میتوانیم این مساله را به جای پیدا کردن یک سرمایه گذار و گرفتن سرمایه بزرگ با روش دیگری همچون جمع نمودن پول های کوچک تر از دیگران و … حل نماییم.
ایده خوب چقدر موفقیت ما را در کسب و کار تضمین خواهد کرد؟
این یک مساله و سوال معروف در فضای کارآفرینی است. چقدر ایده مهم است؟
________________________________________
اکثر کسب و کارهای موفق از یک ایده خوب شروع نموده اند
اما
تنها تعداد اندکی از ایده های خوب منجر یه یک کسب و کار موفق خواهد شد!
________________________________________
این جمله به تنهایی نشان می دهد که ایده خوب به هیچ عنوان تضمینی برای موفقیت شما نخواهد بود. به عبارت دیگر ایده خوب تنها شروعی خوب برای راه اندازی یک کسب و کار است. همانطور که همیشه در کارگاه های آموزشی کشف ایده های طلایی کسب و کار به مخاطبین می گویم، پس از ایده پردازی گام های مهم دیگری همچون اجرایی کردن ایده وجود دارد که بسیار مهمتر و تعیین کننده تر از خود ایده است.
قطعا از ارزش های ایده خوب در یک کسب و کار نمی توان گذشت لیکن هیچ وقت نباید شیفته ایده های بکر و خلاقانه شویم و انرژی کمی روی اجرایی کردن آن ایده بگذاریم. در این صورت احتمال عدم موفقیت ما بسیار بالا خواهد بود. در کارگاه های آموزشی مدل کسب و کار نیز این جمله را بارها اشاره میکنم که علیرغم رایج، در میان دو گزینه زیر مورد دوم شانس بیشتری برای موفقیت دارد:
- ایده ناب و مدل کسب و کار معمولی
- ایده معمولی و مدل کسب و کار عالی
البته واضح است که بهترین حالت ایده ناب و مدل کسب و کار عالی است لیکن اگر بخواهیم بین دو گزینه بالا شانس بیشتر برای موفقیت را مشخص کنیم، آن گزینه دوم است.
نویسنده: علی جاهدی