۲ فایده مهم طرح کسب و کار
- جذب سرمایه گذار: طرح کسب و کار می‌تواند کمک شایانی را به کارآفرینانی کند که به دنبال سرمایه گذار هستند و می‌خواهند اهداف و چشم‌اندازهای کسب و کارشان را به خوبی به نمایش سرمایه گذاران احتمالی بگذارند.
- گم نکردن مسیرمان: همچنین طرح کسب و کار می‌تواند برای جذب نیروهای کار مورد نیاز، بهبود معامله با تامین کنندگان و به طور کلی، پاسخ به این سوال که چگونه شرکت‌مان را بهتر مدیریت کنیم، مفید باشد.
موارد مهم طرح کسب و کار
- اهداف کسب و کارتان
- استراتژی‌هایی که برای رسیدن به اهداف مذکور دارید
- شناسایی مشکلات احتمالی پیش روی کسب و کارتان
- راه‌های حل این مشکلات
- چارت سازمانی شرکتتان (شامل عناوین پست‌ها و وظایف هرکدامشان)
- میزان سرمایه مورد نیاز برای تامین مالی کسب و کارتان
۳ بخش اصلی طرح کسب و کار
هر طرح کسب و کاری شامل ۳ بخش اصلی می‌باشد:
- طرح مفهومی (کانسپت) کسب و کار: که شامل بحث‌های کلی مربوط به صنعتتان، ساختار کلی کسب و کارتان و محصول یا خدمات اصلیتان می‌باشد.
- بررسی بازار کسب و کار: که در آن باید این موارد را توصیف و آنالیز کنید:
- بازار شما را چه کسانی تشکیل خواهد داد؟
- چه زمان‌هایی بهتر می‌توان پیدایشان کرد؟
- چه زمانی و چرا ممکن است خرید کنند؟
- با چه کسانی برای تصاحب این بازار باید رقابت کنیم؟
- برای رقابت با آن‌ها باید به چه سطحی برسیم؟
- بخش مالی: در نهایت به این می‌پردازید که درآمدتان، جریان نقدی شرکت، ترازنامه مالی و دیگر نسبت‌های مالی مربوط به کسب و کارتان چگونه خواهد بود؟ برای این بخش به احتمال زیاد به یک نرم افزار حسابداری و یک حسابدار احتیاج پیدا خواهید کرد!
۷ مورد کلیدی در طرح کسب و کار
علاوه بر این ۳ بخش اصلی که در طرح کسب و کار موجود است؛ ۷ مورد کلیدی دیگر نیز در طرح کسب و کار نوشته می‌شود که شامل:
- خلاصه اجرایی
- شرح کسب و کار
- استراتژی‌های بازار
- تحلیل رقبا
- برنامه طراحی و توسعه کسب و کار
- عوامل اقتصادی-مالی شرکت
- برنامه مدیریتی و عملیاتی
طرح کسب و کارتان باید چه اندازه باشد؟
بسته به این که از طرح کسب و کارتان چه استفاده‌ای می‌خواهید داشته باشید، این طرح می‌تواند از یک خط خطی در پشت یک پاکت نامه تا یک فایل ۱۰۰ صفحه‌ای را شامل شود! اما معمولا یک طرح کسب و کار، در حدود ۱۵ الی ۲۰ صفحه است (که صدالبته این عدد قابل تغییر است).
- ماهیت کسب و کارتان: اندازه طرح کسب و کارتان بیشتر از هر چیز، به ماهیت کسب و کارتان بستگی دارد. اگر کسب و کار وکارآفرینیشما ماهیت کارکردی ساده‌ای دارد، می‌توانید آن را در تعداد کمی از کلمات خلاصه‌اش کنید.
- جدید بودن یا نبودن کسب و کارتان: در سویی دیگر، اگر کسب و کارتان قصد دارد تا نوع جدیدی از یک کسب وکار را و یا حتی صنعتی جدید را در بازاری جدید معرفی کند، ممکن است نیاز باشد تا مقدار بیشتری درباره آن توضیح دهید.
- هدف از نگارش طرح: هدف از نگارش طرح کسب و کار نیز عامل دیگری‌ست که بر اندازه طرح کسب و کارتان تاثیر دارد. اگر بر فرض، برای کسب و کار ریسکی خود، می‌خواهید یک یا چند میلیارد تومان بودجه بگیرید، مسلما نیاز دارید تا توضیحات بیشتر و قانع کننده‌تری را در بخش‌های مختلف طرح کسب و کارتان ارائه بدهید.
چه کسی به طرح کسب و کار نیاز دارد؟
کسی که به طرح کسب و کار نیاز ندارد، کسی است که اصلا کسب و کاری ندارد! در واقع، هر کسی که بخواهد کسب و کاری را شروع کند یا گسترش بدهد، قرار است مقداری (کم یا زیاد) هزینه، وقت و انرژی را برای آن صرف کند و قطعا این فرد به یک طرح کسب و کار نیاز پیدا خواهد کرد.
برای استارت آپ ها
بسیاری از شرکت‌ها و استارت آپ‌های بزرگ، کارشان را از نوشتن طرح کسب و کارشان شروع کرده‌اند؛ به نحوی که بتوانند بودجه ضروری برای راه‌اندازی کسب و کارشان را از یک سرمایه‌گذار به دست بیاورند.
البته این اشتباه است که بخواهیم بگوییم یک استارت آپ فقط زمانی به طرح کسب و کار نیاز دارد که به دنبال سرمایه برای شروع کارش می‌گردد. طرح کسب و کار برای همه انواع سرمایه گذاری‌ها در هر برهه زمانی و در هر شرایطی که کسب و کار با آن مواجه می‌شود می‌تواند مفید (و حتی ضروری) واقع شود.
طرح کسب و کارم را در چه زمان‌هایی به روز کنم؟
در این جا برای شما ۷ دلیل می‌آوریم که چرا باید طرح کسب و کارتان را به روز رسانی کنید. اگر هرکدام از این موارد درباره کسب و کار شما صدق می‌کند، کم کم باید به فکر به روزرسانی برنامه کسب و کارتان باشید.
- دوره جدید اقتصادی: زمانی که یک دوره جدید اقتصادی در حال شروع شدن است. اگر صنعت شما، صنعتی با نوسانات زیاد باشد؛ لازم است تا هر از چندگاهی تغییراتی را در طرح کسب و کارتان اعمال کنید.
- نیاز به بودجه: احتیاج به تزریق بودجه یا افزایش بودجه دارید. سرمایه گزاران به یک طرح به روز رسانی شده برای هزینه‌ای که قرار است مرتکب شوند، احتیاج دارند.
- تغییر سلیقه مشتریان: تغییراتی خاص و ناگهانی در بازار اتفاق افتاده و برای مثال، سلیقه یا خواسته مشتریان به طور کلی عوض شده است (مثلا به خاطر سیل یا گرم شدن بی سابقه هوا در تابستان و…). در این صورت نیز، احتیاج دارید تا به روز رسانی‌هایی را بر روی طرح کسب و کارتان اعمال کنید.
- پیشرفت غیر قابل پیش‌بینی: اگر شرکت شما و یا یکی از محصولات (و خدمات) شما، پیشرفت بسیار زیادی داشته‌اند که از قبل پیش‌بینی نمی‌کردید؛ باز هم باید بر روی طرح کسب و کارتان تجدید نظر کنید و به به روز رسانی آن بپردازید.
- تغییرات در مدیریت شرکت: اگر تغییرات خاصی در مدیریت شرکتتان به وجود آمد، نیاز دارید تا شرایطی را فراهم کنید تا طرح کسب و کارتان با مدیران جدیدی که با شیوه‌ای جدید، مدیریت می‌کنند؛ هماهنگ باشد.
- عبور از آستانه ای خاص: شرکت شما از یک آستانه خاصی عبور کرده است. مثلا دفتر کارتان را منتقل کرده‌اید یا درآمد سالانه شما از ۱ میلیارد تومان عبور کرده است یا اینکه صدمین کارمندتان را نیز استخدام کرده‌اید. این شرایط خاص نیز ممکن است به به روز رسانی طرح کسب و کار نیاز داشته باشد.
- بی‌فایدگی طرح قبلی: طرح قبلی‌تان دیگر مطابقتی با واقعیت ندارند و حس می‌کنید که برای مثال، اوضاع، زیادی و سریع عوض شده یا مثلا تا این جای کار، بسیار نتایج بدی را برایتان به جای گذاشته است. در هر صورت اگر می‌بینید که طرح کسب و کارتان از واقعیت بسیار دور است، وقتش رسیده تا درباره آن کمی تجدید نظر کنید.